Na de week van de Belgische muziek zijn we niet bij de pakken gebleven en vonden we nog wat extra redenen om een aantal artiesten of mensen in de schijnwerper te plaatsen. Eén daarvan is Guy Ista. Waarom? Lees het hieronder …
Guy Ista, wat doe je juist op Radio Benelux?
Bij Radio Benelux presenteer ik elke Zondag van 16u tot 18 u De Fwajee, een programma waarin enkel werk van Belgische artiesten in wordt opgenomen. Ik probeer met het programma een platform te zijn voor al die artiesten die eigenlijk zelden of nooit op onze grote Nationale zenders aan bod komen.
De Fwajee werd initieel in het leven geroepen om de naam van ons Cultuurcafé De Fwajee onder de aandacht te houden. We openden de zaak op 01/10/2020. Twee weken later kwam de 2de lockdown en mochten we voor maar liefst 9 maanden onze deuren gesloten houden. In de aanloop naar de opening hadden we redelijk veel reclame gemaakt en redelijk veel content op sociale media geplaatst. Die inspanningen dreigden allemaal verloren te gaan door die uitzonderlijk lange sluitingsperiode. Begin 2021 nam ik daarom contact op met onze lokale radio in Sint-Truiden. Met de vraag of ik een programma rond cultuur, kunst en de zogenaamd “betere” muziek mocht maken. Het programma moest een verlengstuk van onze uitbating van het Cultuurcafé worden. Aanvankelijk was de bedoeling ook dat ik op termijn live vanuit de zaak zou gaan uitzenden. Uiteindelijk kwam daar nooit iets van in huis.
Ze gaven bij TrudoFM hun toestemming. Het programma werd, naar mijn gevoel tenminste, wel weggestopt op een woensdagavond. De muziek die ik draaide strookte immers helemaal niet met de visie die het bestuur had. De Fwajee naar een beter uur verplaatsen was geen optie wegens niet commercieel genoeg.
In die periode draaide ik veel Belgisch, maar ook nieuw werk van heel wat bands. Voornamelijk muziek die je eerder op Radio Willy, Classic 21 en radio 1 hoort. Wekelijks zaten er ook telkens twee interviews in het programma. Vanaf het tweede jaar koos ik ervoor om enkel nog Belgisch te programmeren.
Na een paar jaar hield ik het uiteindelijk voor bekeken, omdat er, waarschijnlijk vanwege het late uur, te weinig respons op het programma kwam. Het is dan wel een hobby, maar zelfs dan is het toch belangrijk dat als je iets doet dan enigszins van de norm afwijkt er toch wel een beetje respons op komt.
Na enkele maanden kwam ik, eerder toevallig, in contact met Radio Benelux. Na een gesprek met het bestuur had ik echt wel het gevoel dat dit een beetje thuiskomen was. Zeker als ik de programma’s van de toekomstige collega’s bekeek. Heel wat programma’s met goeie interviews en een pak programma’s voor een niche publiek. Mijn voorwaarde was dat het programma overdag zou worden uitgezonden. Dat was geen probleem. Qua respons is er nu echt wel een enorm verschil.
Vanwaar die interesse in de radiowereld, wetende dat je uit het ministerie van Landsverdediging komt?
Ik ben al veel langer zelfstandige dan ik militair was. Mijn loopbaan bij Landsverdediging duurde slechts 12,5 j., terwijl ik nu al van 1996 zelfstandige ben. De interesse in muziek, eerder dan in radio, was er al van toen ik heel jong was. Ik groeide op in het café van mijn grootmoeder, waar in die tijd nog zo’n Wurlitzer juke box stond. Ik heb van thuis uit nooit anders gehoord dan dat ik het als kind heel plezant vond om munten in te werpen en dan gehurkt met mijn oor tegen de speaker van de jukebox naar muziek te luisteren.
Op mijn 15de begon ik als dj fuiven te draaien. Enkele jaren later ging ik ook drummen. Dat duurde uiteindelijk maar hooguit een jaar of 6. Er staat thuis nog altijd een drumstel, maar eigenlijk heb ik gewoon de tijd niet om er nog iets mee te doen. Ik was rond mijn15de, tegelijk, ook al aan het werk in de horeca. Voornamelijk in een bruin café in Sint-Truiden, in De Steppe. Een zaak met een geweldige platencollectie, alleen daarvoor werkte ik er graag. Ik was 15 in 1980, de periode waarin de Belgische bands enorm populair waren. TC Matic, Toy, Scooter, De Kreuners, …. Ik zag ze allemaal meer dan eens live aan het werk. En toch was er geen enkele die Internationaal echt doorbrak.
Wat dat betreft zijn de huidige tijden echt wel beter dan het begin van de jaren ’80. Mijn eerste radioprogramma presenteerde ik op Radio Actief, ook weer een lokale radio. Van bij het begin was er altijd die drang om veel Belgisch werk te draaien. Ik vond toen, en nu nog altijd, dat er in dit kleine land zo geweldig veel goeie muziek gemaakt wordt. Dan is het toch bijzonder spijtig dat zoveel artiesten nauwelijks aandacht krijgen?
Vanwaar komt de naam: de Fwajee? Een vertaling uit het Frans van Foyer?
Achter de keuze voor de naam De Fwajee valt niet veel te zoeken. Het is gewoon de Franse benaming Foyer, maar dan fonetisch uitgesproken. Om een of andere reden vond ik dat een leukere naam voor een Cultuurcafé. Het grappige is wel dat nu nog steeds redelijk veel mensen me vragen hoe je dat nu moet uitspreken. Terwijl het toch heel vanzelfsprekend is? Gewoon zoals je het leest : Fwajee.
Waarvoor staat Retro collective? Wat moeten we ons daar juist bij voorstellen?
Ik draaide mijn laatste fuif op 31/12/1985. Nadien stond ik sporadisch nog wel eens achter de draaitafels, maar dan eerder om iemand een plezier te doen of omdat ik er gewoon eens zin in had. Ik werd daar toen ik nooit nog voor betaald. In Sint-Truiden had je vroeger drie zalen waar regelmatig fuiven doorgingen : Club 27, De Veemarkt en De Manège.
De Veemarkt werd in 2018 gesloopt. Wegens teveel geluidsoverlast mochten er al jaren geen fuiven meer doorgaan. Het lukte Raf Vanmechelen, een Truienaar die eind jaren ’80 vanuit de jeugdvereniging regelmatig fuiven in de Veemarkt organiseerde, om een vergunning te krijgen voor nog één fuif: De Laatste Fuif Ooit.
Hij verzamelde daarvoor de dj’s die er in de jaren ’80, de gloriejaren van de Veemarkt, er meestal draaiden ; ikzelf (begin jaren ’80), Erwin Bovy en Luc Dirix (eind jaren’80). We besloten om er een echte retro fuif van te maken, enkel met vinyl en cd’s. Niks digitaal. De omslagfoto van de Facebook pagina van Retro Collective werd die avond gemaakt.
Het publiek vond dat geweldig, dj’s met vinyl en cd’s. Een week later besloten we om samen te blijven draaien onder de naam Retro Collective. Het concept was dat we nooit iets digitaal zouden doen.
Na een paar jaar bleek het voor mij, omwille van mijn beroepsbezigheden, echter niet haalbaar om op regelmatige basis te gaan draaien. Tegenwoordig doe ik dat enkel nog bij ons in De Fwajee. Maar wel nog altijd met vinyl en cd’s.
Tijdens de week van de Belgische muziek had je met je programma besloten om via een stemming 10 Belgische groepen aan bod te laten komen. Welke uit die 10 hoor je persoonlijk het liefst?
De lijst “Dit Is Belgisch 2024” had helemaal niets met de week van de Belgische muziek te maken. Ze was er al enkele weken eerder. Door die week kreeg ze alleen een beetje meer aandacht. Hetgeen ik zeker niet betreur.
In de volledige lijst stonden 254 nummers. Die lijst werd door mij samengesteld met nummers die in 2024 verschenen, en ook in één van de uitzendingen van De Fwajee zaten. Ik beluister wekelijks enorm veel Belgische nummers. Degene die ik goed vind, of waarvan ik vind dat ze wel wat aandacht mogen krijgen gaan naar de uitzending. De tien die de meeste stemmen kregen zijn dus ook niet per se beter dan de andere 244. Die artiesten deden alleen meer moeite om hun achterban op te roepen om te stemmen, wat trouwens echt wel opviel. De lijst werd via sociale media, gedurende een maand, heel veel gedeeld. En toch waren er heel wat bands die geen of nauwelijks stemmen hadden. Terwijl de 10 nummers die uiteindelijk wonnen nu, aangevinkt als hit (hetgeen betekend dat de computer ze vaker selecteert), nu in de vaste rotatie van Radio Benelux zitten. Het is dan wel een lokale zender, maar constant airplay is toch een mooi geschenk? We zijn heel tevreden met het aantal mensen dat nummers koos. Het valt echter wel op dat veel artiesten totaal niet met marketing bezig zijn.
Wat is volgens jou de grootste struikelblok voor beginnende groepen?
Als het jonge gasten zijn is om te beginnen samen blijven spelen al een geweldige uitdaging. Da’s waar het meestal misliep bij de groepjes waarin ik drumde. De ene heeft een nieuw lief, de andere gaat één of andere sport beoefenen waar een centje mee verdiend kan worden, nog een andere gaat studeren,… Allemaal redenen waarom groepjes uit mekaar vallen. En dan natuurlijk de kans krijgen om op te mogen treden. Via het Cultuurcafé valt het me trouwens op dat hierin de mentaliteit grondig anders is dan 40 jaar geleden. Er bestond nog geen gsm of internet. Via de Gouden Gidsen zochten we jeugdhuizen, café’s, … op waar regelmatig optredens doorgingen. We boden dan aan om voor de inkom te spelen, met natuurlijk wel een pintje erbij. Veel geld bracht dat allemaal niet op, maar het was wel een goeie leerschool en vooral een geweldig plezante tijd. Bijvoorbeeld door van Sint-Truiden naar Ieper te trekken om er voor vijf betalende entrees te gaan spelen. We verzamelden de geweldige som van € 6,25. Nog eens niet genoeg om de benzine te betalen.
Tegenwoordig vragen veel van die jonge bands, met soms maar een repertoire van een half uur, gages waarvan ik een achterover val. Dan moet je natuurlijk niet verbaasd zijn dat niemand je boekt. Da’s wat ik jonge bands vooral zou meegeven. Schuif je ego een beetje aan de kant en zorg vooral dat je zoveel mogelijk kan optreden. Dat blijft nog altijd de beste leerschool.
Welke Belgische bands/artiesten hebben de meeste indruk op jou gemaakt het afgelopen jaar?
Dat zijn er echt teveel om op te noemen. Er wordt echt wekelijks knappe muziek uitgebracht. Ik zou hier aan veel artiesten afbreuk doen als ik de ene wel zou vernoemen en de andere niet. Ik ben echt ook wel iemand als Raymond van het Groenewoud, ik “hou van veel muziekjes” 😊. In elk genre dat in De Fwajee aan bod kwam zitten er bands die indruk maakten.
Jullie hebben ook live sessies: de Durango sessies. Wie had je daar al te gast en wie is je het meest bijgebleven?
Ik zit nog maar sinds juni bij Radio Benelux. Ik meen te hebben begrepen dat de Durango Sessies al 18 jaar bestaan. Met wekelijks twee bands die er live komen spelen. Da’s al een geweldige prestatie op zich, vind ik. Telkens weer twee bands vinden die, alleen maar in ruil voor een interview en een kwalitatieve opname, op een dinsdagavond live willen komen spelen. Ik luister regelmatig naar het programma, maar kan er op dinsdagavond helaas nooit zelf aanwezig zijn.
Tijdens het werken luister ik wel maar eerlijk gezegd vaak niet aandachtig genoeg om echt namen te noemen die me zijn opgevallen. Wat ik wel regelmatig doe is muziek opzoeken van bands die er spelen. De nummers die ik goed vind gebruik ik dan weer in De Fwajee. In die zin zijn de durango Sessies voor mij wel een beetje een voedingsbodem.
Snap je een beetje de Pommelien Thijs jaloezie/haat? Ben je zelf een lover of een hater?
Je kan tegenwoordig inderdaad niet om haar heen. Persoonlijk kan ik hier niet veel zinvols over zeggen. Ik kan zelfs geen naam van één van haar nummers geven. Wat ik over haar lees en op radio en tv hoor geeft me het gevoel dat ze vooral geweldig goed gecoacht wordt. Voor mij is het eerder een goed marketingproduct dan een artieste. Volgens nagenoeg iedereen die met haar werkt of gewerkt heeft zou ze enorm getalenteerd zijn? Op mij komt het echter eerder gemaakt over. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat overal en altijd een rolletje speelt. Gewoon de zoveelste hype van het moment. Zoals er al zoveel gekomen en gegaan zijn. Hopelijk voor haar zit ik er hier helemaal naast.
Graag je mening over de nieuwe van Dresscode (zie linkje): SNOOZECONTROL - Dresscode (BE) brings new song: Follow Me!
Geweldig nummer. Het zat heel snel in De Fwajee. Een groep die ik zeker ga blijven volgen. Da’s trouwens nog zo’n spijtig gegeven. Er wordt over de taalgrens knappe muziek uitgebracht. Ik denk echter dat de doorsnee Vlaming geen 5 namen van Waalse of Brusselse groepen kan opsommen. Meer airplay dus, zelfs al is het maar op lokale radio’s zoals Radio Benelux.
Ik neem aan dat je ook al de nieuwe Funeral Dress speelde (zie: SNOOZECONTROL - Funeral Dress laat zich inspireren door Wout Van Aert!), hoe waren de reacties daarop en wat denk je er zelf van?
Ik heb hun nieuwe album Goodbye beluisterd. Naar mijn gevoel staan er veel betere nummers op dan dit. In eerste instantie had ik het zelfs niet in mijn bestanden opgenomen. Naar aanleiding van deze vraag ben ik het eens opnieuw gaan beluisteren, en heb ik het vorige week toch maar in de uitzending opgenomen. De komende weken zullen er nog wel nummers van het album in De Fwajee opduiken, waarschijnlijk is de kans echter klein dat het deze zal zijn.
Front 242 sloot zonet af met hun laatste optreden ooit in de AB in Brussel, was je erbij? Hoe goed ken je hen?
Helaas, ik kon geen ticket voor de AB bemachtigen. Ik had er wel graag bij willen zijn, het blijven toch iconen van onze Belgische muziekgeschiedenis. Een echte fan zou ik mezelf niet noemen, maar ik heb ze doorheen de jaren wel enkele keren live gezien. Ik vond dat telkens goeie concerten. Dus, toch wel spijt dat ik ze gemist heb.
Ik zie dat ik ook je collega Danny Quetin ken: vertel is voor de niet kenners wat hij doet en wat zijn specialisatie is (genre enz)?
Hij presenteert Bootleg en De Dag Des Oordeels op radio Benelux. Twee programma’s met heel veel EBM, new wave,… Ik kende hem al langer van naam, maar heb hem pas iets meer dan een week geleden voor het eerst fysiek ontmoet. Op het feestje naar aanleiding van het 45-jarig bestaan van Radio Benelux. Ik zit er nog maar een maand of zeven, dit was eigenlijk de eerste keer dat ik heel wat collega’s fysiek heb ontmoet.
Veel presentatoren maken hun programma’s van thuis uit. Danny trouwens ook. Dan is de kans dat je mekaar tegenkomt natuurlijk kleiner. We hebben een groot stuk van de avond gepraat, uiteraard veel over muziek. We zitten zeker po dezelfde golflengte qua muziekkeuze. Misschien doen we toekomstgericht nog wel eens iets samen. Wie weet?
Geloof je in een samenwerking tussen een webzine en een radiostation?
Ik geloof daar absoluut in. Uiteindelijk zijn de meeste Belgische webzines toch ook promotoren van Belgische muziek. Hoe meer samenwerkingen er komen, hoe meer die muziek gepromoot kan worden. Ik ga in de nabije toekomst opnieuw interviews in De Fwajee inlassen. Het zou fantastisch zijn als ik die interviews nadien kon uitschrijven en ze aan webzines kon doorspelen om op hun websites te plaatsen. Anderzijds zou het leuk zijn als webzines artiesten zouden aanmoedigen om eens langs te komen voor een interview in een programma als De Fwajee.
Als je eens onze site bekijkt, welke Belgische groepen waarover we recentelijk schreven spreken jou het meeste aan?
Dat zijn er best wel veel. Ik surf niet zo vaak naar de website, maar volg jullie al enkele jaren op Facebook. Vaak kom ik jullie bands tegen via de posts die jullie in BMA, Belpop, …. Plaatsen. Het is dikwijls via die weg dat ik groepen leer kennen, van wie ik de nummers dan in De Fwajee opneem.
Enkele namen van de laatste maanden : Blisters; Bazz Norman, Dresscode, Customs, Patsy Blackstone,…
Dat zou trouwens ook een leuke samenwerking kunnen zijn. Voor de release van een nieuw album of EP moedigen jullie de artiesten aan om die plaat in het programma te komen promoten. Dat interview wordt dan nadien uitgeschreven en op de website geplaatst. Gewoon een idee hé.
Geloof je zelf nog in de terugkeer van een festival genre Eurorock (Neerpelt/Lommel), als Limburger zijnde? In hoeverre volgde je dit op?
Moeilijke vraag. Doordat de grote festivals tegenwoordig met zoveel podia werken denk ik dat het moeilijk zou om zo’n genrefestival financieel rendabel te maken. Je merkt ook dat festivals als Blues Peer niet meer alleen blues programmeren. Waarschijnlijk gaan ze breder om meer publiek te kunnen aantrekken. Regelmatig duiken groepen die voor een festival als Eurorock geboekt zouden kunnen worden als op de kleinere podia van grotere festivals op. Het blijft toch ook wel een gegeven, denk ik, dat de muziek die voor een festival als Eurorock gekozen werd vaak op de steun van een ouder publiek moet rekenen. Volgens mij zijn er in die leeftijdscategorie gewoon ook heel veel mensen die niet meer naar festivals gaan. Het zou misschien wel kunnen lukken als er kleinschalig gestart wordt. Gewoon om de kosten zo laag mogelijk te houden.
Wat is volgens jou het fijnste Belgische festival en waarom?
Tot enkele jaren geleden ging ik nog jaarlijks naar Rock Werchter, af en toe naar Graspop, en ook wel naar een aantal kleinere festivals zoals Rock Herk en Blues Peer. Tegenwoordig ga ik meer naar zaalconcerten. Ik ben altijd iemand geweest die echt wel voor de muziek naar festivals ging. Het voordeel ervan is dat je er concerten van bands kan meepikken waarvan je twijfelt of je er wel geld wil aan besteden om ze in een zaal te zien.
Ik heb echter het gevoel dat, zeker bij de grotere festivals, mensen er meer naartoe gaan voor de beleving. Of ze beschouwen het als een soort weekend uitstap. Ik had de laatste jaren vaak het gevoel dat mensen die voor het podium stonden niet voor de muziek kwamen, maar alleen maar om te kunnen zeggen dat ze en bepaalde artist live zagen. Voor het podium wordt er dan vooral veel gebabbeld, met de gsm gespeeld, heen en weer gelopen om drank te halen, … Bijzonder irritant voor iemand die een groep dan wel gewoon live wil zien.
Daarnaast vind ik de prijs/kwaliteit verhouding ook niet meer oké. Ik ben absoluut niet gierig, de prijzen die er tegenwoordig gehanteerd worden voor drank, en vooral food, staan echter totaal niet meer in verhouding tot de hoeveelheid en kwaliteit die geboden wordt. De realiteit is echter dat grote festivals nog altijd in een mum van tijd uitverkopen. Ik heb soms het gevoel dat het zelfs niet meer belangrijk is wie er komt.
Ik reken mezelf daarom tot de grommelende minderheid die geen recht van spreken heeft.
Heb je een vraag voor mezelf om mee af te sluiten?
Niet echt. Ik wil je bedanken voor deze kans. Bijzonder mooi dat ik via dit interview de gelegenheid krijg om mijn programma en zender enigszins in de kijker te zetten.
Nu alleen nog eens bekijken of we op één of andere manier een samenwerking op poten kunnen zetten.
SNOOZECONTROL - Dresscode (BE) brings new song: Follow Me!
SNOOZECONTROL - Funeral Dress laat zich inspireren door Wout Van Aert!
