Stoomboot, het 25-jarige alter ego van Niels Boutsen, is met Zwarte Doos niet aan zijn proefstuk toe. Integendeel, het is de derde cd van deze singer-songwriter en doorheen de drie platen gunde hij ons een inkijk in zijn leven. Ik was dan ook razend benieuwd naar zijn nieuwe cd, waar hij zelf zegt ‘Het schijnt dat tijden veranderen’. En of…. Gelukkig kunnen we doorheen deze veranderingen steevast rekenen op de inzichten van deze jonge muzikant, die hij ons als toeschouwer en protagonist van zijn eigen verhaal meedeelt.
Ik herinner mij nog goed mijn eerste kennismaking met Stoomboot. Het was in een huiskamer in De Haan, waar een paar rijen stoelen waren gezet en waar de backstage bestond uit een gordijn voor een radiator. Toen Stoomboot op de ‘bühne’ verscheen, slaagde hij er meteen in de aandacht naar zich toe te trekken en nam hij het gehele publiek mee op een tocht doorheen zijn levensverhaal, langs de positieve en negatieve aspecten, steeds met de nodige dosis humor, maar altijd recht toe recht aan. Een stem en een akoestische gitaar, meer had hij niet nodig. Een duidelijk verschil met de Stoomboot die we nu leren kennen. Hij neemt zowaar een elektrische gitaar beet en er is ruimte voor drums, bas, piano, een Hammond-orgel…. Een sterk staaltje muzikale openheid.
Het eerste nummer ‘Eindelijk een lief’ blijkt al meteen een enorme breuk met het verleden. Stoomboot zegt zelf over zijn nieuwe cd dat hij ‘niet langer uitsluitend over vrouwen zingt die hij niet kan krijgen’. Zijn vrouw zal blij zijn dit te horen (zijn vrouw? Jaja, Niels stapte ondertussen in het huwelijksbootje). We krijgen een vrolijke beat te horen, waarna al snel een heerlijke ‘tutudeidei’ ons verwelkomt op de cd. Stoomboot vertelt ons in dit nummer dat hij na twee platen over onbereikbare vrouwen, eindelijk de liefde van zijn leven heeft gevonden. Verder klinkt Stoomboot (toch zeker qua zang) als de Stoomboot die we hebben leren kennen tijdens zijn vorige platen. Hij trakteert ons op originele woordspelingen, leuke insteken en natuurlijk de herkenbare warme stem die hem typeert. Hierna wordt de toon iets rustiger met het ingetogen ‘Een muze brandt de liefde heet’, waar we het verschil leren kennen tussen de muze en de liefde, die niet noodzakelijk hand in hand gaan. Ook hier weer prachtige zinsneden die na het beluisteren van het lied blijven echoën in ons hoofd.
‘Vrouwen bouwen’ is een funky nummer dat zowel een ode, als een verontschuldiging lijkt te willen zijn. In dit nummer wordt beschreven hoe vrouwen bouwen en mannen afbreken. Helaas verliezen mannen hierdoor dikwijls de aandacht van een vrouw. Stoomboot lijkt zich met dit nummer dan ook te verontschuldigen voor zijn destructiedrift, die hij onder controle probeert te houden. Over toewijding gesproken! ‘Ik dacht dat het de koffie was’ is opnieuw een liefdesverklaring in z’n meest pure vorm. Het gaat over de twijfel waar de zanger mee worstelde, een twijfel die we allemaal al wel eens hebben gevoeld. Hij probeert zijn ‘slechtste zelf’ te wijten aan het gebrek aan koffie, maar komt doorheen het nummer tot het besef dat dit veroorzaakt wordt door het gemis van zijn liefde. Naar het einde van het nummer toe komt hij tot de conclusie dat er maar één manier is om zijn gemis te doen wegebben: naar haar toe gaan. Stoomboot weet als geen ander een verhaal te vertellen met zijn songs. Ook in ‘Niets wat breken kon is stuk’ krijgen we de herboren Stoomboot te horen. In het begin van het nummer lijkt hij even te hervallen in het verlangen naar vrouwen die hem niet zien staan, maar naar het einde van het nummer toe, ontdekt hij als in een aloude catharsis (om even Aristoteles te citeren) dat hij doorheen dat eindeloos verlangen op iets beter botste, namelijk het verhaal waar hij nu samen met zijn vrouw aan schrijft.
‘Devervelendluidetrolleyblues’ is zonder enige twijfel het nummer met de meest originele titel van dit album. Het is een haatsong van jewelste tegen de trolleys waar Stoomboot een hekel aan heeft, en die hij tijdens zijn studententijd genoeg over de kasseistenen heeft horen denderen. Maar Stoomboot zou Stoomboot niet zijn als hij er niet in slaagde om ook deze frustratie om te zetten in een catchy nummer. Een waarschuwing voor de mensen die graag meezingen met de nummers die ze horen: ‘de vervelendluidetrolleyblues’ is geen eenvoudig meezingwoord… ik spreek uit ervaring…. Na dit catchy nummer krijgen we ‘We hebben ons vergist’ te horen, hoewel dit nummer op de tracklist nog vóór ‘Devervelendluidetrolleybleus’ staat. Nu ja, ze hebben zich dan ook vergist hé. Een originele insteek die ik ten zeerste weet te appreciëren! Ondanks deze ludieke insteek, gaat het hier wel degelijk om een serieus nummer over verloren vriendschap. Serieus, dat wel, maar op hetzelfde moment heerlijk troostend. De dualiteit van het nummer maakt het prachtig om naar te luisteren. Ook ‘Wie we zijn’ gaat op dit elan verder. Als we goed naar de tekst luisteren, gaat het nummer over de allesoverheersende invloed die iemand kan hebben. Maar Stoomboot maakt duidelijk dat hij sterker is, dat hij erboven staat. Na wat lectuur van mijnentwege bleek dit nummer geschreven te zijn na de aanslagen in Brussel. Stoomboot maakt duidelijk dat we niet binnen mogen blijven, dat we sterker moeten zijn en ons niet mogen laten beïnvloeden. Mooie woorden, vertaald in een prachtig lied.
‘Kamiel’ gaat eigenlijk over Camilo Torres, een residentie voor studenten in Leuven, waar Niels tijdens zijn studies verbleef. De kamer zelf, die in het nummer ook beschreven wordt, was niet veel soeps, maar dat deerde hem hoegenaamd niet. Integendeel, die kamer bij ‘Kamiel’ fungeerde als een zwarte doos, een vaste zekerheid tijdens de veranderingen in het leven van Stoomboot. Geen wonder dan ook dat deze kamer niet alleen een ode verdient, maar bovendien ook de titel van het album vormt. Hoewel Stoomboot ondertussen een eigen huis heeft, verdient ‘Kamiel’ duidelijk een bijzondere plaats in zijn hart en dus ook op deze plaat.
Tijdens ‘Adem in’ lijkt Stoomboot zich te ontpoppen tot een protestzanger (al beschrijft hij het nummer zelf eerder als observatief). Het is een aanklacht tegen het feit dat mensen te laks met de wereld omspringen. Als er dan toch iets misgaat, gaan we gewoon naar de dokter en die zal het wel fiksen. Wel, misschien wordt het tijd om zelf eens om ons heen te kijken naar wat er allemaal fout loopt en er dan ook effectief iets aan te doen, in plaats van alles te laten oplossen door andere mensen. Ook bij ‘Dit is wat ik doe’ lijkt Niels het te hebben over deze thematiek. We mogen de wereld niet buiten houden, maar moeten die juist veranderen en verbeteren. Hierna wordt het even heel persoonlijk met ‘Je komt alleen maar buiten in de winter’, een nummer waar Stoomboot zingt over de depressie van zijn vader. ‘Als woorden tekort schieten, laat de muziek dan spreken’, moet hij hebben gedacht. En dat gebeurt hier op een prachtige en eerlijke manier. Niels bezingt de liefde tussen vader en zoon, zijn hoop dat alles weer goed komt, maar ook het feit dat hij er altijd zal zijn voor zijn vader, ook wanneer die het moeilijk heeft. Het laatste nummer, ‘Kersentaart’, vertelt een verhaal dat Niels leerde kennen toen hij in een bakkerij werkte. Het gaat over een man die elke zondag om 11 uur een kersentaart kwam kopen. Dit nummer bezingt die man. We horen Stoomboot nog een laatste keer als rasechte verhalenzinger.
Ik besluit deze review graag met te zeggen dat de nieuwe plaat van Stoomboot voor mij alle verwachtingen heeft ingelost. Het werd opnieuw een pareltje van jewelste, met voor elk wat wils. Hoewel Stoomboot muzikaal en inhoudelijk een nieuwe weg inslaat, blijft de stem van Niels als rode draad aanwezig doorheen zijn werk, als een verbindende lijn over zijn drie albums heen.
Nu zal het ongeduldig wachten worden op zijn nieuwe plaat, waar Stoomboot zonder twijfel al op volle kracht naartoe laveert.
Tracklist:
1. Eindelijk een lief
2. Een muze brandt de liefde heet
3. Vrouwen bouwen
4. Ik dacht dat het de koffie was
5. Niet wat breken kon
6. We hebben ons vergist
7. Devervelendluidetrolleyblues
8. Wie we zijn
9. Kamiel
10. Adem in
11. Dit is wat ik doe
12. Je komt alleen maar buiten in de winter
13. Kersentaart
