Sinds medio 2008 bezoeken we elk jaar opnieuw het pittoreske en gezellige festival Dunk!festival te Zottegem. Wat is er toch zo bijzonder aan dit festival, vroegen we ons af? Want laat ons eerlijk zijn, binnen het postrock, postmetal en aanverwante lijken de meeste van die bands, puur muzikaal, toch allemaal een beetje op elkaar? Dat is de kritische noot die we dikwijls te horen krijgen, uiteraard is dat wel ergens zo, op hier en daar een uitzondering na. Maar het aantrekkelijke aan Dunk!festival is die gemoedelijke sfeer, vanaf dat je de festivalweide opgaat. Ik schreef in mijn notaboekje 'It feels like coming home!' Laat ons stellen, dat, en dat alleen al een festival als Dunk!festival zo uniek maakt. Bovendien spelen de aantredende artiesten het soort muziek dat je niet moet 'horen' maar 'voelen'. Als het 'gevoel' er is.. dan beleef je wel degelijk iets magisch. Ons verslag van drie dagen 'vertoeven in hogere sferen' beginnen we met de eerste festivaldag, waarbij de Polen hebben gewonnen, 65daysofstatic afsloot op hun eigenzinnige wijze maar het vooral dus aanvoelde als, inderdaad, coming home.
Het festival openen is doorgaan een ondankbare taak. Fall of Messiah mocht toch al rekenen op enig bijval, de tent stond al goed gevuld. Uniek voor de dag komen, het is haast onmogelijk geworden. De Franse band Fall Of Messiah brengen postrock in hun meest pure vorm. Bijster origineel en vernieuwend klinkt het niet maar we gaven het al aan in onze inleiding muziek die je niet moet horen maar voelen. Fall of Messiah brengen hun muziek met een groot hart voor postrock en aanverwante genre. Daardoor slaagt deze Franse band er wel degelijk in om de lont aan het vat te steken, om de boel te doen ontploffen. Maar de eerlijkheid gebiedt ons om te zeggen, we kregen er toch ook een beetje een dertien in een dozijn gevoel bij, weliswaar op een technisch heel hoogstaande manier spelende Franse band.
Ooit al in een luchtballon gevlogen? Het gevoel van vrij zijn, van even weg te zijn van drukke wegen. Van drukke wegen met vooral veel fileleed. Gewoon even , compleet 'zen' zijn, en het leven letterlijk 'opsnuiven'. Dat zelfde gevoel krijgen we dus ook bij het beluisteren van Resonance. Duizend keer voorgedaan door andere bands en artiesten, maar telkens opnieuw net die snaar raken waardoor je weer maar eens overslag gaat. Dit schreven we over Resonance het eind vorig jaar, via dunk!records, uitgekomen album van Slowrun. Deze Finse postrock band combineren postrock met ambient. Ook op het podium van de Stargazer Stage slagen Slowrun erin om ons in die bedwelmende sferen te doen belanden. Het compleet 'zen' worden, een gevoel dat overheerste op voornoemde plaat. Dat gevoel hadden we dus ook bij hun aantreden op dunk!festival. Zwevende klanken, die een zekere gemoedsrust over ons doen neerdalen, is zowat de rode draad doorheen de muziek van Slowrun. Ze waren dan ook een welgekomen rustmoment binnen het kader van oorverdovende gitaar en drums die we later zouden over ons heen krijgen.
In een later interview wisten de jongens van SPOIWO ons te vertellen dat er wel degelijk iets bloeit binnen het postrock gebeuren in Polen. Onze vaststelling van dag 1 is dan ook duidelijk, de Polen hebben de overwinning in de wacht gesleept op deze eerste festival dag. Opvallend aan SPOIWO is eveneens het combineren van pure postrock, met Ambient elementen. Net als hun voorgangers op de stargazer stage. Maar met alle respect voor Slowrun, spelen SPOIWO in een heel andere categorie. Laat ons maar stellen, buiten categorie. We stelden ons zelfs de vraag of het wel zo is dat SPOIWO pas in 2009 is ontstaan? Dat ze pas voor het eerst in Europa aan een tour bezig waren? En dat ze pas vorig jaar hun debuut Salute Solitude op de markt hebben gebracht? Het leek ons gezien de ijzersterke prestatie dat deze heren en dames hier op dunk!festival neerzetten, vrij ongeloofwaardig. Niet alleen slagen SPOIWO erin grenzen te verleggen, ze verstaan de kunst om je de ene keer in diepe trance te doen belanden door middel van intieme en hartverscheurende mooie klanken. Om later de luisteraar als het ware murw te slaan met oorverdovende uitspattingen van doorlopende instrumenten. Gitaar, drum en keyboard klinken daarbij aanstekelijk tot intensief. Bovendien, een grote pluim voor de magische mooie visuele effecten, die de muzikale omkadering naar een ongekende hoogte deden opstuwen. Kortom, SPOIWO was een waar genot voor oor, oog en voor hart en ziel. Met een indrukwekkende combinatie tussen ambient en Pure postrock, wisten deze Poolse band ons hart te veroveren. Indrukwekkend!
(Spoiwo - Foto: Tom Vanderghinste)
Nog steeds onder de indruk van wat we net hadden meegemaakt gingen we de magie verder opzoeken in Stargazer Stage. De uit Boekarest afkomstige band Environments brengt volgens hun biografie, ik citeer ambient / rhythm / noise. Bij deze muziekstijl stellen we ons intensieve drones voor die ofwel je tot waanzin drijven, of eerder je gemoed tot rust brengt. Aangezien we net iets later waren aangekomen, hadden we het begin van de set gemist. Nu, een optreden van Environments moet je van begin tot einde kunnen ondergaan, om alles echt tot jou te laten doordringen. De drones, die gaan van oorverdovend tot intens rustgevend, zijn als een spannend boek, dat je in één ruk moet uitlezen omdat je anders de draad kwijt bent. In eerste instantie lees je gewoon de achtergrond informatie, plots voel je de spanning stijgen tot een hoogtepunt om uiteindelijk ademloos het slot te lezen en met een krop in de keel het boek dicht te slaan. Environments verstaan de kunst om de luisteraar te hypnotiseren, weg te voeren naar een heel andere dimensie en uiteindelijk totaal verweesd achter te laten. Maar daarvoor moet je dus wel het boek van begin tot einde in één ruk uitlezen, om de doordringende drones echt hun werk te kunnen laten doen. Een grote artiest in het genre, Brian Eno, zei ooit dat Ambient een geneeskundige inwerking kan hebben op de hersens, en het hart. Environments bewijzen weer eens dat die stelling wel degelijk klopt.
(Environments - Foto: Tom Vanderghinste)
We zeiden het al eerder in dit artikel, de Polen hebben de eerste festivaldag duidelijk gewonnen. Obscure Sphinx kan je puur muzikaal gerust vergelijken met hun landgenoten Tides From Nebula. In elk geval brengen ze hun set met diezelfde donkere, angstaanjagende tot waanzinnige ingesteldheid als voornoemde. Hoewel die donkere sfeer bij Tides From Nebula eerder als subtiel kan bestempeld worden. Naast de instrumentale aankleding die je koude rillingen bezorgt en het angstzweet doet uitbarsten is er toch de integrerende verschijning van frontvrouw Wielebna, die met haar stem en uitstraling ons in diepe vervoering brengt. Het lijkt wel alsof Wielebna op het podium alle demonen doet ontspinnen, kronkelend over het podium en in diepe extase kijkt ze haar publiek doordringend aan. Alsof elk moment de duivel zelf zich zal vertonen, schreeuwt deze jonge dame de longen uit haar frêle lichaam. Waarna we als luisteraar in een diepe, donkere trance terecht komen. Versterkt door die angstaanjagende, oorverdovende tot hartverscheurende duistere instrumentale omkadering. Zakten we steeds dieper weg in een diepe trance, uiteindelijk zelf onze demonen diep in de ogen kijkende. De hypnotiserende screams van Wielebna, gaven ons de uiteindelijke doodsteek die we nodig hadden om compleet 'zen' te worden, in de meest duistere zin van dat woord. Obscure Sphinx zorgde zowaar voor een orgelpunt, het ultieme gevoel dat je krijgt als je verdwaalt in een donker bos en met een krop in de keel, het angstzweet op de lippen, plots een griezelige klauw je schouder voelt aanraken, waarna je, compleet murw geslagen, inderdaad die demonen recht in de ogen kijkt, het einde tegemoet. Indrukwekkend! In de meest donkere zin van het woord. Toen we de tent verlieten deed het zonlicht pijn aan onze ogen... zon. Zo intensief beleefden we deze duistere trip doorheen ons hart en ziel, met dank aan Obscure Sphinx
(Obscure Sphinx - Foto: Tom Vanderghinste)
Door een interview met SPOIWO zagen we helaas pas de laatste songs van Inwolves. Net iets te weinig om ons daar een compleet beeld van te vormen. Maar toen we het album Involves onlangs hebben besproken schreven we daarover: Inwolves hebben zowaar met deze Involves grenzen verlegd binnen het aanspreken van de donkere kant van onze ziel. Elk aspect, gaande van instrumentaal tot vocaal, doen de haren op onze armen recht komen. Telkens opnieuw. Tot we compleet murw geslagen, badende in het angstzweet, verweest achter blijven. Opvallend binnen dat geheel is de kruisbestuiving tussen de oorverdovende drumsalvo's van Karen, die bovendien met haar doordringende stem ons uiteindelijk weer in die eerder genoemde donkere trance doet belanden, met heel subtiele gitaar en keyboard klanken. Zonder meer valt hierbij ook de experimentele aankleding ons ook op, waardoor we uiteindelijk over de streep worden getrokken. Net als op die knappe plaat Involves zorgt een samenwerking tussen uiteenlopende, talentvolle muzikanten, ook op het podium voor een soort magie, die wellicht niet iedereen zal begrijpen. Maar die ons wel degelijk een warm en koud gevoel tegelijkertijd geven. Grenzen werden weer eens verlegd, binnen het aanspreken van de donkere kant van onze ziel. Benieuwd hoe een volledige set zou hebben aangevoeld? Want nu reeds , na enkele nummers die we hoorden en zagen, voelden we ons weer eens wegdrijven, verder naar die eerder genoemde donkere dimensie.
(Inwolves - Foto: Tom Vanderghinste)
Tides From Nebula zijn ondertussen geen onbekende meer voor onze. In Polen zijn ze heel populair, zo lieten we optekenen in het interview met SPOIWO. Ze bewezen echter ook op plaat geen katjes te zijn om zonder handschoenen aan te pakken, maar vooral postrock te brengen in de meest pure vormen. Hun optreden was, naar postrock normen, dan ook op een heel hoogstaand niveau. Tides From Nebula moeten hiervoor niet onderdoen voor 'grote bands' binnen het genre, hun co-headliner spot op deze eerste festival dag is ruimschoots verdiend. Dat deze heren op hoogstaand niveau spelen, het viel ons bij de vorige optredens van deze band op Dunk!festival ook al op. Ook nu weer waren we vooral onder de indruk van de eenvoud waarmee ze ons, en het publiek bleken in te pakken. Geen overdreven poses, gewoon de postrock muziek voor zich laten spelen. Al zorgden de integrerende, vaak donkere, lichteffecten er wel voor dat de beklemende tot intensieve sfeer, zo eigen aan Tides from Nebula tot een hoogtepunt werd gedreven. Deze band bewees hier op Dunk!festival waarom ze in eigen land, waar postrock blijkt open te bloeien, heel hoog worden aangeschreven. Zowel wijzelf als publiek genoot wederom van deze triomfantelijke doortocht toch van Tides From Nebula, op Dunk!festiv met volle teugen.
(Tides From Nebula - Foto: Tom Vanderghinste)
Op de Stargazer Stage doen we vaak ontdekkingen, dat is het leuke aan het tweede podium van Dunk!festival. Doorgaans zijn dat Ambient, Drones maar ook heel uiteenlopende artiesten die vaak compleet op hun eentje hun publiek in vervoering weten te brengen. Vorig jaar zagen we bijvoorbeeld Innerwoud met zijn contrabas ons hart verwarmen. Nu was het Nils Gröndahl die alle aspecten van het instrument de viool uit de doeken deed. Door deze vioolklanken, versterkt door het gebruik van pedalen en een muur van noise geluiden, voelden we ons weer wegdrijven naar andere oorden. Nu, persoonlijk ben ik een enorme fan van het instrument Viool. Maar wat Nils uit dit instrument haalde was hemels mooi tot oorverdovend. Dit instrument bevat sowieso iets magisch, en intensief. Maar Nils slaagt er met een experimentele weerklank in, grenzen te verleggen. Ook nu weer werden verschillende uiteenlopende emoties aangesproken. De ene keer vertoeven we in een staat van opperste ontroering, de andere keer waren het zelfs oorverdovende drones en noise geluiden die onze trommelvliezen deden barsten. Maar in elk geval, we hebben nog maar zelden een violist ons zo diep kunnen doen raken, of dat instrument op zo uiteenlopende manier gebruiken waardoor je als mens het gevoel krijgt in een heel andere wereld te vertoeven. Inderdaad een gevoel dat we wel meermaals hebben gehad op dunk!festival. Echter lukt het niet altijd om hart en ziel echt diep te doorgronden. Maar Nils Gröndahl slaagt er zonder enige moeite in om met zijn viool net die gevoelige snaar te raken, om ons volledig over de streep te trekken.
(Nils Gröndahl - Foto: Tom Vanderghinste)
65daysofstatic kan je vergelijken met Brussel, de schoonheid van hun muziek zit hem in de zogenaamde lelijkheid ervan. Bovendien is hun muziek ook vaak ongrijpbaar, door de chaotisch en experimenteel aankleding, maar net zoals Brussel ligt daar de sterkte en de zwakte van een band als 65daysofstatic. Om die reden is het ook zo dat een postrockband als Mogwai zonder enig probleem diezelfde AB zaal uitverkoopt, en 65daysofstatic al de moeite van de wereld moet doen om de AB box uitverkocht te krijgen. Dat schreven we over het aantreden van 65daysofstatic in Ancienne Belgique in 2014. Met deze gedachten in het achterhoofd, kunnen we inderdaad stellen dat 65daysofstatic ook nu weer geen 'doordeweekse' postrock concert naar voor bracht. Het zal voor iedere luisteraar niet even gemakkelijk zijn geweest om binnen de chaos van keyboard/gitaar en drum salvo's die met een oorverdovend geraas over het publiek heen drijven, enige structuur te vinden. Het zal er ook voor zorgen dat sommige aanhoorders afhaken. Maar 65daysofstatic is nu eenmaal een moeilijk te begrijpen band, die de stelling experimentele postrock tot een hoogtepunt weet te drijven telkens opnieuw. Ook op Dunk!festival ontvingen we uiteenlopende reacties op dit optreden, wijzelf geraakten weer in opperste vervoering, lieten ons meedrijven op de vaak oorverdovende klanken die onze trommelvliezen deden barsten. Vaak gecombineerd met intimistische uitspattingen waarbij je een speld kon horen vallen in de tent. Maar telkens dus binnen een, zoals we eerder aangaven, experimentele omkadering die je echt moet 'begrijpen' om tot je te laten doordringen. Een indrukwekkende climax van geluiden bracht ons nog één keer in diepe trance tot onze oren begonnen te piepen van genot. 65daysofstatic is ook een postrock band die hun publiek op handen dragen en hen regematig bedanken of aanspreken, ook dat siert hen. Naar postrock normen zullen ze nooit echt door iedereen worden begrepen, maar wij waren weer eens diep onder de indruk van een portie experimenteel postrock geweld, en bleven totaal verweesd achter.
